Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια πολύ συχνή ενδοκρινολογική διαταραχή, η οποία επηρεάζει τη γυναικεία γονιμότητα και μπορεί να προκαλέσει και επιπρόσθετα κλινικά συμπτώματα, όπως διαταραχές του έμμηνου κύκλου, ακμή και υπερβολική τριχοφυΐα. Σχεδόν το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ΣΠΩ, ένα ποσοστό που είναι πολύ υψηλότερο στον υποπληθυσμό των γυναικών με υπογονιμότητα. Οι κλινικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με το ΣΠΩ προκαλούνται από μια υποκείμενη ορμονική ανισορροπία, συγκεκριμένα επηρεασμένα επίπεδα τεστοστερόνης, οιστρογόνων και άλλων ορμονών της αναπαραγωγής που ανιχνεύεται σε ασθενείς με ΣΠΩ.
Για την πλειοψηφία των περιπτώσεων, φαρμακευτική αγωγή όπως η κιτρική κλομιφαίνη και άλλες παρόμοιες ουσίες αποτελούν τη θεραπεία πρώτης γραμμής για τις ασθενείς με ΣΠΩ, αναφορικά με τη συνιστώσα της υπογονιμότητας, καθώς προκαλούν επαγωγή της ωοθυλακιορρηξίας, παρέχοντας τη δυνατότητα για τη σύλληψη και επίτευξη κύησης. Ωστόσο, σε ορισμένες σοβαρότερες περιπτώσεις, η φαρμακευτική θεραπεία δεν είναι αρκετή, επομένως παρέχεται η λαπαροσκοπική μικροκαυτηρίαση ή drilling ωοθηκών. Το drilling ωοθηκών δρα μέσω της διάτρησης ορισμένων σημείων της ωοθήκης και καυτηριασμό μικρού μέρους του ωοθηκικού ιστού και των ωοθυλακίων, δομές υπεύθυνες για την υπερπαραγωγή ανδρογόνων. Αυτό χαμηλώνει την ποσότητα της τεστοστερόνης που παράγεται από την ωοθήκη και προκαλεί μια αντιδραστική αύξηση της θυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH), γεγονότα που διευκολύνουν την επαναφορά της ομαλότητας του έμμηνου κύκλου και της ωορρηξίας. Επιπρόσθετα, η θερμική κάκωση που προκαλείται κατά την επέμβαση στην ωοθήκη πυροδοτεί την απελευθέρωση φλεγμονωδών αυξητικών παραγόντων και ως αποτέλεσμα ενισχύει τη δράση της FSH στη ωοθυλακιογένεση, ενώ η αύξηση της αιματικής ροής στην ωοθήκη εξαιτίας του χειρουργείου, βελτιώνει την κατανομή των γοναδοτροπινών στα ωοθυλάκια κατά την ωοθηκική διέγερση.
Το drilling ωοθηκών πραγματοποιείται με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο, διαμέσου της λαπαροσκόπησης. Τέσσερις μικρές τομές πραγματοποιούνται στην κοιλία και λεπτά χειρουργικά όργανα και μια ενδοσκοπική κάμερα εισάγονται στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Ο εξοπλισμός αυτός επιτρέπει την άμεση απεικόνιση και πρόσβαση στην ωοθήκη. Ακολούθως, ένα εξειδικευμένο χειρουργικό όργανο χρησιμοποιείται και μέσω ηλεκτροκαυτηρίασης προκαλεί μικρές διατρήσεις στις ωοθήκες, χωρίς αιμορραγία.
Το λαπαροσκοπικό drilling ωοθηκών προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στις γυναίκες με ΣΠΩ, συγκεκριμένα:
- Αποκατάσταση του φυσιολογικού, ομαλού έμμηνου κύκλου στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων και επιστροφή στη φυσιολογική ωορρηξία.
- Βελτίωση των ποσοστών σύλληψης, με περίπου το 50% των γυναικών να πετυχαίνουν κύηση εντός του πρώτο έτους μετά το χειρουργείο.
- Ανάγκη λήψης χαμηλότερης δόσης γοναδοτροπινών και λιγότερες μέρες συνολικής διέγερσης κατά την προετοιμασία για την ωοληψία.
- Χαμηλότερος κίνδυνος Συνδρόμου Υπερδιέγερσης Ωοθηκών κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για εξωσωματική γονιμοποίηση.
- Μεγαλύτερα ποσοστά ώριμων ωαρίων (δηλαδή υψηλότερης ποιότητας ωαρίων ) μετά το drilling ωοθηκών.
Αναφορικά με τους κινδύνους του drilling ωοθηκών, όπως και με κάθε ιατρική παρέμβαση, μπορεί να υπάρχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες και επιπλοκές που σχετίζονται με το χειρουργείο, όπως αιμορραγία, τραυματισμός και λοιμώξεις, ωστόσο αυτές είναι σπάνιες όταν η επέμβαση πραγματοποιείται από έναν έμπειρο Χειρουργό Γονιμότητας και Χειρουργική ομάδα. Πρέπει να σημειωθεί πως το drilling ωοθηκών δεν είναι μια οριστική λύση για το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Δυστυχώς, με την πάροδο του χρόνου μετά την επέμβαση, οι διαταραχές του έμμηνου κύκλου και η ανωορρηξία είναι πιθανό να επιστρέψουν, καθώς η ωοθήκη επανέρχεται στην προεγχειρητικής της κατάσταση. Επιπρόσθετα, το drilling ωοθηκών πιθανότητα δεν θα βοηθήσει σημαντικά με τη βελτίωση υπόλοιπων συμπτωμάτων που σχετίζονται με την πάθηση, όπως παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη και υπερβολική τριχοφυΐα, αν και ορισμένες ασθενείς αναφέρουν μια βελτίωση. Αντί αυτού, ο κύριος στόχος είναι να αποκατασταθεί ένας ομαλός έμμηνος κύκλος και να υποστηριχθεί η κύρια θεραπεία γονιμότητας (πχ εξωσωματική γονιμοποίηση) για την επίτευξη κύησης όσο διαρκούν τα ωφέλιμα αποτελέσματα της παρέμβασης. Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει ένα μικρό ποσοστό γυναικών, για τις οποίες το drilling ωοθηκών μπορεί να μην καταφέρει να επαναφέρει έναν ομαλό έμμηνο κύκλο. Ωστόσο, αυτές οι γυναίκες σε κάθε περίπτωση επωφελούνται από τη βελτιωμένη απόκριση στα φάρμακα, όπως οι γοναδοτροπίνες.
Συνολικά, το λαπαροσκοπικό drilling ωοθηκών είναι μια αποτελεσματική και σχετικά ασφαλής θεραπευτική επιλογή για τις πιο σοβαρές περιπτώσεις PCOS και μπορεί να θεωρηθεί ως ένα μέρος της θεραπείας γονιμότητάς σας με σκοπό να βελτιώσει την απόκριση στην ωοθηκική διέγερση και τις αναπαραγωγικές εκβάσεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
